1/ Đặc điểm của rau mùi
Rau mùi hay còn gọi là ngò, ngò rí, hồ tuy, mùi tui, mùi ta, ngổ, ngổ thơm, nguyên tuy, hương tuy… tùy theo vùng miền. Chúng thuộc loài cây thân thảo sống hằng năm họ Hoa tán, nguồn gốc bản địa từ Tây Nam Á đến châu Phi.
Rau mùi có thân nhỏ, nhẵn và thường có cao từ 35 đến 50cm. Cây phân nhiều nhánh, có ở gần ngọn, cây thường có màu hơi pha chút tía hoặc xanh lục.
Cuống lá khá dài, mỗi cuống lá lại có từ 1 đến 3 lá chét. Lá xẻ ra thành 3 thùy và hơi tù. Các răng cưa tù và to hay có ở phần mép của mỗi thùy. Các thùy nhỏ hơn thì được chia ở phần gần ngọn lá.
Hoa của rau mùi có màu trắng, một vài hoa có màu hơi phớt hồng. Quả của rau mùi có hình cầu nhẵn, dạng quả bế kép.
2/ Công dụng của rau mùi
Ẩm thực
Rau mùi có mùi thơm, thường được dùng làm tăng hương vị cho món ăn. Ngoài ra, rau mùi có hình dáng độc đáo còn được dùng để trang trí tăng thêm vẻ đẹp cho món ăn.
Công nghiệp nước hoa
Tại các nước ven Địa Trung Hải, Trung Á, Trung Quốc, Ấn Độ thì rau mùi được trồng với quy mô lớn. Nhằm lấy tinh dầu cung cấp cho ngành công nghiệp nước hoa vốn rất phát triển tại đây.
Y học
Tất cả các bộ phận của rau mùi đều được sử dụng làm dược liệu như: quả, thân, rễ và lá. Với công dụng đặc trưng:
– Chống viêm với hàm lượng cao acid béo omega 3 và omega 8. Còn hỗ trợ phát triển trí não ở trẻ em.
– Bảo vệ, giúp sáng mắt với hàm lượng beta carotene cao cùng nhiều chất chống oxy hóa. Nhất là giảm nguy cơ mắc bệnh thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể.
– Tăng cường hệ miễn dịch với vitamin A và C. Còn giúp chống lại các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn và nấm gây ra do chứa nhiều chất diệp lục.
– Hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu và chống lại bệnh tiểu đường.
– Giúp xương chắc khỏe với lượng canxi tuyệt vời sẵn có trong rau mùi.
– Bảo vệ tim mạch bởi lượng lớn folate trong rau mùi giúp giảm lượng enzyme có hại, ngăn ngừa các cơn đau tim và đột quỵ.
– Rau mùi hỗ trợ chữa mất ngủ, chúng làm dịu thần kinh, hỗ trợ ngủ sâu và an toàn hơn.
– Phòng chống ung thư với các chất chống oxy hóa sẵn có trong rau mùi như beta carotene, vitamin C, E,…
– Ngò rí là một trong số ít thảo dược có khả năng loại bỏ kim loại nặng, khử độc thủy ngân, nhôm và những chất hại khác trong cơ thể.
– Rau mùi có tác dụng tuyệt vời cho làn da như giúp giảm khô da, da có mụn, chữa mụn bọc và mụn trứng cá.
3/ Thời gian trồng rau mùi
Ngò rí có thể trồng quanh năm, nhưng cho năng suất và chất lượng tốt nhất nên trồng từ tháng 10 đến tháng Giêng năm sau. Do đó, nếu bạn chỉ trồng với lượng ít dùng trong gia đình thì có thể gieo trồng rau mùi bất cứ thời gian nào trong năm.
4/ Chuẩn bị đất trồng rau mùi tại nhà
Ngò thích hợp với đất trồng tơi xốp, thoáng khí, nhẹ, thoát nước tốt và có độ pH từ 6,2-6,8. Có thể chuẩn bị đất trồng rau mùi trong thùng xốp theo 2 cách:
– Cách 1: Phối trộn hỗn hợp đất trồng theo tỷ lệ 5 đất : 3 phân trùn quế : 2 mụn dừa.
– Cách 2: Sử dụng đất sạch đã phối trộn đầy đủ và trọn vẹn dinh dưỡng cho suốt quá trình phát triển của ngò rí. Hiện tại, đất sạch hữu cơ Dgreen đã và đang được ưa chuộng sử dụng nhất.
5/ Chuẩn bị chậu trồng rau mùi
Nên chọn chậu hoặc thùng xốp rộng ít nhất 45cm và sâu từ 20-25cm. Ngò rí không thích nghi với việc di chuyển, vì vậy nên chọn chậu đủ rộng cho cây phát triển hoàn toàn. Bên cạnh đó, chậu trồng cần có lỗ thoát nước để chống ngập úng cho cây.
6/ Cách trồng rau mùi tại nhà trong thùng xốp
Ngâm, ủ hạt
Trước khi trồng cần ngâm hạt giống trong nước ấm 2 sôi : 3 lạnh khoảng 6-8 tiếng. Sau đó vớt ra để, ủ trong chiếc khăn ấm và ẩm. Khoảng 2-3 ngày sau, hạt nảy mầm thì mang đi gieo vào chậu đã chuẩn bị.
Gieo hạt
Cho đất trồng đã chuẩn bị vào chậu trồng. Đổ một ít nước vào đất sao cho đất ẩm mà không được quá ướt. Rải nhẹ hạt đã nảy mầm lên đất sao cho hạt phân bố đều. Cuối cùng, phủ một lớp đất dày khoảng 0,6cm lên hạt.
Vị trí đặt thùng xốp
Ngò rí rất cần ánh nắng để phát triển. Vì vậy, nên đặt nơi nhiều nắng như gần cửa sổ, ban công, sân thượng… Mặt hướng nam của cửa sổ thường đón nhiều nắng nhất, đây là vị trí lý tưởng để ngò rí phát triển xanh tốt.
7/ Cách trồng rau mùi bằng rễ
Chuẩn bị
– Ngò rí: 1 bó
– Lọ thủy tinh sạch
– Chậu trồng
– Nước sạch
Tiến hành
Bước 1: Ngò rí sau khi đã sử dụng phần thân và lá, chừa lại một đoạn ngắn từ 5-6cm còn rễ nguyên vẹn để trồng.
Bước 2: Cho nước sạch vào khoảng ⅔ lọ thủy tinh đã chuẩn bị. Sau đó, cắm phần gốc ngò rí vào bình rồi đặt ở nơi thoáng mát có ánh nắng mặt trời để cây phát triển rễ mới.
Bước 3: Thay nước mỗi ngày cho bình. Sau 5-7 ngày rễ ngò rí sẽ dài khoảng 5cm thì mang trồng vào chậu.
Bước 4: Dùng đất trồng đã chuẩn bị cho vào chậu có lỗ thoát nước. Tạo lỗ sâu vừa đủ để trồng ngò rí xuống. Thân ngò rí rất dễ bị úng, nên đất trồng đảm bảo ẩm nhưng không ngập.
Bước 5: Mỗi ngày tưới nước 1 lần vào buổi sáng và thường xuyên làm cỏ trong chậu trồng.
Bước 6: Sau khoảng 20-25 ngày từ lúc trồng vào chậu là bắt đầu thu hoạch. Sau khi thu hoạch, cần bón thêm phân cho ngò tiếp tục phát triển.
8/ Bón phân cho rau mùi
Sau khi trồng, bón phân 2 lần/tháng cho rau mùi bằng phân hữu cơ như phân trùn quế lên trên bề mặt chậu trồng một lớp khoảng 2cm. Ngò rí là cây rất mẫn cảm với đạm, do đó cần cân nhắc hoặc pha loãng khi bổ sung đạm cho cây.
Nếu sử dụng đất sạch hữu cơ DGREEN để trồng ngò rí. Thì trong khoảng thời gian 60 ngày không cần bổ sung bất kỳ loại phân bón nào. Bởi trong đất đã có đầy đủ dinh dưỡng cho cây phát triển từ mùn hữu cơ, phân trùn quế
9/ Chăm sóc sau khi trồng rau mùi
Tưới nước
Đối với cách trồng rau mùi tại nhà trong thùng xốp thì cần tưới nước 2 lần/ngày vào sáng sớm và chiều mát. Khi tưới cần đảm bảo đất đủ ẩm nhưng không quá ướt.
Nhổ cỏ
Thường xuyên tỉa cỏ để chúng không cạnh tranh dinh dưỡng với ngò rí.
10/ Thu hoạch rau mùi
Ngò rí có thể thu hoạch được sau khoảng 1 tháng từ lúc gieo trồng. Thu hoạch bằng cách cắt từng lá và cọng riêng lẻ khỏi thân cây, cắt sát mặt đất khi cọng mùi cao khoảng 10-15cm. Không nên cắt quá ⅓ số lượng lá một lúc để tránh làm cây suy yếu. Sau khi hái lá, cây sẽ tiếp tục phát triển thêm ít nhất 2-3 chu kỳ nữa.
Trồng ngò rí vô cùng đơn giản với nhiều cách trồng rau mùi tại nhà. Chúc các bạn thành công?